BASO Nedir?
BASO ne demek? İnsan bedeni kemik iliğinde imal edilen akyuvar yani ak kan hücrelerinin alt parametrelerinden biri bazofillerdir. Diğer yazılarımızda dahi ak kan hücrelerinden bahsetmiştik. 5 ak kan hücrelerinden biri bazofiller, bedenin zararlı mikroorganizmalara karşı savunmasından mesul olan hücrelerdir. Bağışıklık düzeneğinin, beden sağlığını tehdit eden virüs, bakteri ve mantarlara karşı mukavemet sağlamak ve koruması için bazofiller aktif rol alır.
Bazofiller zararlı mikroorganizmaların beden sistemlerine zarar vermesi yahut umumi sıhhat halini negatif etkilemesi gibi hallerde bazofiller naturel bir müdafaa oluşturur. Bu sebeple kanda bulunan bazofil değerinin sıhhatli aralıkta olması, bireyin sihhati yönünden epey önemlidir.
Sağlıklı bir insanda BASO değerleri düşük değerlerde seyreder. Vücut direncinin düşmesi, müdafaa mekanizmasının zayıflaması neticesinde kanda BASO yüksekliği görülür. Tam kan sayımına dahil olan parametrelerden biri olan BASO testi, ak kan hücreleri ayrıntılı olarak incelenmesi için yapılır. BASO tahlili kişilerin umumi sıhhat hali ve pekçok hastalık ile ilgili delil elde edilebilir.
BASO testi için hastanın kol yahut el damarından alınan 1 tüp kan örneği yeterli olur. Önceden hazırlık gerekmeyen BASO kan tahlili aç yahut doymuş verilebilir. Ancak kan vermeden evvela çok yağlı besinler tüketilmemesi tavsiye edilir. BASO açılımı, İngilizcesi ‘basophil’ kelimesinden meydana gelir.
BASO Değeri Kaç Olmalı?
BASO değeri, sıhhatli şahıslarda normal değerler çok yüksek değildir. Sağlıklı bir ademoğlu vücudundaki toplam akyuvar adedinin, %0.4 ila %1’inibazofillerin oluşturması beklenir. Bu değer şayet 200 hücre/mcL değerine denk gelir. Yani diğer bir söyleyişle her bir mikrolitre kanın, 200’den daha düşük hemogram BASO içermesi lazım olur. Kandaki BASO değerinin %0.4 oranından daha düşük olması, BASO düşüklüğü manasına gelir. %1 ve daha üzerindeki BASO değeri şayet bazofil yüksekliğini gösterir. Özellikle kanser gibi önemli sıhhat problemlerinin oluşması, BASO yüksekliğinin büyük oranda artım göstermesine yol açar.
Hamilelikte BASO Değeri Kaç Olmalı?
Gebelik döneminde rutin kontroller yapılırken türlü tetkikler istenir. Bunun testler arasında hemogram BASO testi de yer alır. Böylece anne ve bebeğin sağlığını negatif etkileyecek birtakım hastalıklar er tespit edilir ve süratle tedavi edilir. Gebelikte BASO kıymeti 0 – 0,1 şeklindedir.
BASO değer aralığı normal çıkmayan hallerde kesinlikle takip edilmelidir. Bebeklerde BASO kıymeti şayet epey değişkendir. Kandaki bazofil kıymeti yaşa göre farklılık gösterir. 1 yaşa kadar BASO kıymeti çocuklarda azami düzeyde seyreder. Yaş ilerledikçe BASO değeri azalsa dahi 10 yaşındaki bir çocuğun bazofil kıymeti bir yetişkininkine göre daha yüksektir.
BASO Düşüklüğü Nedir?
Sağlıklı kişilerin bedeninde normal şartlarda BASO değerleri çok düşük seviyelerdedir. BASO değerleri bedende tehdit öğeyi olan etkenlerde, hastalık halinde artım göstererek enfeksiyon, bakteri, virüs gibi mikroorganizmalarla savaşır. Bazofiller, histamin ile heparin adı verilen ve bedenin savunmasına yardım eden iki değişik kimyasalı salgılarlar. Bu noktada histamin kan damarlarını genişletmek ve yaralı dokuya kan akışını çoğaltmak ile görevlidir. Aynı vakitte kan damarlarını dahi daha geçirimli bir duruma getirir. Bu geçirgenlik yardımıyla nötrofiller ve pıhtılaşma proteinleri dolaşım sisteminden bağ dokusuna daha basit geçebilirler. Heparin kimyasalı şayet kanın pıhtılaşmasını önlemek ile görevlidir ve ak kan hücrelerinin tehdit altındaki bir bölgeye hareketini destekleyen bir pıhtı önleyici vazife üstlenir.
Bazofiller bunlara ilave olarak bir enfeksiyon bölgesine eozinofilleri (EOS) ve nötrofilleri (NEU) çeken kimyevi sinyaller gönderebilir.
BASO Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?
Savunma mekanizmamızın bir parçası olan BASO değerlerinin düşük olması ne kadar sıhhatli olduğumuzu gösterse de ekstrem düşmesi birtakım problemlere işaret edebilir. Özellikle psikolojik sıkıntılar BASO düşüklüğüne niçin olur. Yıllarca alınan steroid tedavisi de BASO değerlerinin ekstrem düşük olması nedenlerinden bir tanesidir. Şimdi BASO düşüklüğü sebepleri ve yol açtığı hastalıklara data ayrıntılı göz atalım.
BASO Düşüklüğü Neden Olur?
Kanda BASO değerinin düşük olması sıhhatli olunduğunun bir göstergesidir. Yukarıda dahi söylediğimiz gibi bu değerin olağandışı derecede düşmesi birtakım problemlere işaret edebilir. BASO kıymeti düşüklüğü halinde birtakım hastalıklardan ve sıhhat problemlerinden şüphelenilir. BASO eksikliğine alan veren birtakım hastalıklar ve haller alttaki şekildedir.
- Aşırı gerilim
- Uzun zamanlı steroid tedavisi
- Gebelik
- Yumurtlama döneminde olmak
- Kortizon kullanımı
- Bazı ilaçlar ve yan etkileri
- Alerjik reaksiyonlar
- Hipertiroidi yani tiroid bezinin normalden çok çalışması
BASO Düşüklüğü Bulguları Nelerdir?
Bazofil eksikliği çoğunlukla alerjik tepkilere tabi olarak gerçekleşir. BASO düşüklüğüne niçin olan hastalıklar ve hallere tabi olarak türlü bulgular oluşabilir. Bazı enfeksiyon hastalıkları ve sarfedilen birtakım ilaçlar BASO düşüklüğüne niçin olur. Eğer BASO düşüklüğü alerjik bir nedenden meydana geldiyse;
- Göz sulanması
- Burun akıntısı
- Kurdeşen
gibi bulgular gözlemlenebilirken alta yatan hipertiroidi bir hastalıktan ötürü meydana geliyorsa;
- Kalp çarpıntısı
- Aşırı terleme
- Hipertansiyon
gibi bulgular görülebilir. Mutlaka bir doktora danışılmalı ve tedavi edilmelidir.
BASO Düşüklüğüne Ne İyi Gelir?
Eğer hastada BASO değerleri düşükse bunun için yapılan hususi bir tedavi yoktur. Çünkü BASO eksikliği, kişide var olan hastalıklar neticesinde meydana menfaat. Bu yüzden eksperler bu düşüklüğe niçin olan hastalıkları tespit eder ve tedaviye başlar. Hastalık iyileşme gösterdikçe BASO değerleri de normale döner. BASO düşüklüğü tedavisi için çoğunlukla antihistaminik alerji ilaçları, antibiyotik ilaçlar ve kök hücre nakli gibi tedavi yöntemleri tüketilir.
BASO Düşüklüğü Evde Nasıl Tedavi Edilir?
Alerjiler BASO değerlerinin düşmesinin anne sebeplerinden biri olduğu için rejim düzenlemesi ve egzersizler ile tedavi sürecinize dayanak olabilirsiniz. Toz, polen, domates, hayvan tüyü gibi alerjiler daha süregelen olmasından verilen ilaçların tertipli kullanılması dışında bu etkenlerden ırak durmak dahi size büyük oranda yarar sağlar. Ayrıca gerilimli bölgelerden kesinlikle kaçınılmalıdır. Çünkü gerilim her hastalığı tetiklediği gibi BASO düşüklüğünü de harekete geçirir.
BASO Eksikliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?
BASO eksikliği tedavisi altta yatan hastalığa yönelik yapıldığını söylemiştik. Herhangi bir nedenden ötürü tedavinin savsaklama edilmesi yahut gecikmesi halinde altta yatan hastalık ilerler ve bu hastalığa mahsus yan etkiler oluşmaya başlar. Özellikle gelişen enfeksiyon hastalıkları sepsis denilen kan zehirlenmeleri gibi önemli tehlike meydana getiren yan etkiler oluşturur. Bu yüzden başlayan tedavi aksatılmamalı yahut tedaviye başlanmadıysa kesinlikle tedavi süreci başlatılmalıdır.
BASO Yüksekliği Nedir?
Astım yahut alerjiden mustarip olduğunuzu gösteren birkaç işaretten biri olan yüksek BASO değerleri şayet %1 ve daha üstünde şayet bazofil yüksekliğini gösterir. Yüksek bazofilik granülosit değeriniz varsa bu vaziyet diğer lökositlerin de incelenmesinin nedenlerinden biri olan diğer bir hastalık türünden de kaynaklı olur. Doğal müdafaa mekanizması savaşçılarından biri olan bazofiller organların çoğunda düz kasların kasılmasını tetikleme yeteneğine de sahip olan kan hücresidir. Beyaz kan hücrelerinin asgari oranda bulunan türü bazofillerdir ve diğer kan çeşitlerine göre daha zor tahlil edilir. Kanda bir enfeksiyon olduğunda, çoğunlukla bütün akyuvar formları (EOS, NEU, MON, WBC) kanda gittikçe daha çok saptanabilir duruma gelir. Bazofilik granülositlerin yani kandaki bazofil hücrelerinin adedi seyrek ve belli hallerde artar.
BASO Yüksekliği Niçin Olur?
Bazı lösemiler gibi kanser sayılabilecek kötü huylu tümörlerde sık sık görülen BASO yüksekliği bağırsak hastalığı, ülseratif kolit, verem enfeksiyonu ve östrojen tedavisi ile irtibatlı biçiminde de kanda yükselebilir. Bazofil hücreleri, bağışıklık sisteminde yer alır. Vücut müdafaa gereksinimi duyduğunda sinyal alan bazofiller kanda artım gösterir. Hastanın kan tahlilinde BASO yüksekliği tespit edilirse altta yatan neden araştırılmaya başlanır. Kanda bazofil düzeyinin yükselmesine alan veren diğer durumlar ve hastalıklar aşağıda yer almakta.
- Virüs yahut bakteri kaynaklı enfeksiyonlar
- Bir tür kansızlık çeşidi olan demir eksikliği anemisi
- Bir tür kanser çeşidi olan Hodgkin lenfoma
- Diyabet yani şeker hastalığı
- Tiroid bezinin olması gerekenden daha düşük çalışması hali, tıptaki adı ile hipotiroidi
- Kişinin dalağının alınmış olması
- Hormonal dengesizlikler
BASO Yüksekliği Bulguları Nelerdir?
BASO düzeyinin artması kesinlikle altta yatan bir sıhhat problemine bağlıdır. Bu yüzden hastalarda görülen bulgular altta yatan meseleye göre farklılık gösterir. Eğer alttaki belirtilerden asgari 3 yahut 4 adedini bir süredir kendinizde gözlemliyorsanız bir ekspere başvurmalısınız. Uzmanlar sık sık baş ağrısı, bitkinlik, baş dönmesi şikayetleri ile başvuran hastalarda BASO değerinin yükseldiği görülür. BASO yüksekliğinin süregelen bulguları alttaki şekildedir.
- Nefes darlığı
- Gece terlemeleri
- Yeme bozuklukları (malnütrisyon) ve takiben ekstrem kg kaybı
- Ciltte morlukların oluşması
- Görme kusurları
- Kemik ve eklem ağrıları
- Bulantı ve kusma
- Bayılma nöbetleri
- İshal (diyare)
- Kuru öksürük
- Kurdeşen
- Ağızda ve dilde şişme
- Ağızda yaralar
- Gözlerde kızarma ve kaşıntı
BASO Yüksekliğine Ne İyi Gelir?
BASO yüksekliği tedavisi için başlangıç, her hastalıkta olduğu gibi meseleye alan veren hastalığı tespit etmektir. Altta yatan hastalık bulunduktan sonra hastanın yaşı, sıhhat haline göre yani şahsa mahsus bir tedavi planı oluşturulur. Kanser gibi hastalıkların varlığında cerrahi tedaviye ilave olarak kemoterapi ve radyoterapi gibi programlar yapılabildiği gibi enfeksiyon kaynaklı olan yükseldiğinde fazlası vakit antibiyotik gibi ilaçlar ile iyileşme sağlanır. Ayrıca hormon tedavisi, alerji tedavisi ve kansızlık tedavisi de uygulanabilen yöntemler arasında yer almakta. Evde bol su kullanımına dikkat etmeye itina göstermelisiniz.
BASO Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Bazofil yüksekliği, kesinlikle tedavi edilmesi gereken bir problemlerden bir tanesidir. Çünkü bu yükseklik fazlası vakit önemli bir hastalığa tabi olarak meydana menfaat. Özellikle kanser gibi hastalıklardan kaynaklanan bir sorunsa, tedavi edilmemesi halinde hastalarda önemli risk oluşturur. Tedavinin ertelenmesi, var olan hastalığın ilerlemesine ve tedavinin başarı oranının düşmesine neden olacağı için bulgular meydana çıktıktan sonra vakit kaybedilmemelidir.
